تصفیه خانه آب شماره 2 پاییز 1395
چربی گیرتصفیه خانه شماره 2 پاییز 1395 که یکی از جدیدترین تصفیه خانه های آب ایران به شمار می رود در جنوب غربی شهر پاییز 1395 و در ارتفاع 1500 متری از سطح دریا در منطقه گلشهر واقع شده است.
1-3-13- آزمایشگاه
چربی گیرآزمایشگاه تصفیه خانه شماره 2 پاییز 1395 با مساحت 72 مترمربع در ساختمان اداری واقع بوده و دارای تجهیزاتی به شرح جدول 1-2 می باشد.
آب مقطرگیری 1
پی.اچ متر 1
دستگاه جار 1
اون 1
میکروسکوپ 1
هدایت سنج 1
ترازوی دیجیتالی 1
1-1- ظرفیت و محدوده کاری
احداث تصفیه خانه شماره 2 پاییز 1395 در سال 1379 توسط دو شرکت تیاب بنا و شیمبار به عنوان پیمانکار های ساختمانی و تأسیساتی و با مشاوره شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس آغاز گشته است. ظرفیت اسمی این تصفیه خانه 1/2 متر مکعب بر ثانیه است که از این مقدار 05/1 مترمکعب بر ثانیه مربوط به فاز یک تصفیه خانه می باشد که درحال حاضر آماده بهره برداری است. لازم به ذکر است در حال حاضر به دلیل مشکلات ایجاد شده در کانال کشی ورودی تصفیه خانه تنها 5/0 متر مکعب بر ثانیه از ظرفیت تصفیه خانه قابل بهره برداری بوده که آب ورودی آن توسط پمپاژ به طول 2 کیلومتر از رودخانه تأمین می گردد. در حال حاضر پروژه اصلاح کانال به مبلغ پایه 40 میلیارد ریال از سوی شرکت آب و فاضلا ب شهری استان آذربایجان غربی به مناقصه گذاشته شده است. پس از رفع نواقص مربوط به کانال کشی که پیش بینی می گردد تا حدود 2 سال دیگر به اتمام برسد ظرفیت فاز 1 تصفیه خانه تا 05/1 متر مکعب بر ثانیه قابل افزایش است. فاز دو تصفیه خانه نیز که دارای ظرفیتی معادل با 05/1 متر مکعب بر ثانیه می باشد در مراحل اولیه احداث است. طبق برآوردهای انجام شده زمان کل لازم برای احداث فاز دوم دو سال پیش بینی شده است. آب خام ورودی این تصفیه خانه از سد شهر چای تأمین شده که در محل شیرخانه سد توسط 11 کیلومتر کانال بتنی و 6 کیلومتر خط لوله فولادی جمعاً به طول 17 کیلومتر به تصفیه خانه انتقال می یابد و از ضلع غربی با روش ثقلی وارد تصفیه خانه می شود. آب صاف در مخازن داخل تصفیه خانه ذخیره و سپس از طریق خط انتقال از نوع چدن داکتیل و آزبست سیمانی به مخازن سطح شهر انتقال می یابد.
1-2- وضعیت مالکیت تصفیه خانه
تصفیه خانه شماره 2 پاییز 1395 در جنوب غربی شهر پاییز 1395 در منطقه گلشهر و در انتهای خیابان گلشهر یک واقع شده است. مساحت کل اراضی این تصفیه خانه در حدود 25 هکتار بوده که مساحت مربوط به فاز 1 این تصفیه خانه حدود 7 هکتار می باشد. بخشی از این اراضی در حال حصارکشی می باشد که مبلغ معادل 20 میلیارد ریال جهت حصارکشی و محوطه سازی آن پیش بینی شده است. مالکیت زمین تصفیه خانه در اختیار "سازمان منابع طبیعی و مسکن و شهرسازی" است
1-3- مشخصات فنی تصفیه خانه
به طور کلی ابنیه،تأسیسات و تجهیزات ایجاد شده در این تصفیه خانه را می توان به شرح ذیل طبقه بندی نمود.
1-3-1- حوضچه ورودی
آب خام تصفیه خانه شماره 2 پاییز 1395 به حوضچه ورودی تصفیه خانه به ابعاد 2*2 متر تزریق و در آنجا مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند تصفیه به آب خام تزریق می شود.
1-3-2- حوضچه اختلاط سریع
پس از تزریق مواد شیمیایی در حوضچه ورودی آب وارد حوضچه اختلاط سریع می شود که شامل یک حوضچه اختلاط سریع به حجم 37 متر مکعب با دو همزن 5/18 کیلوواتی برای هر فاز می باشد.
1-3-3- حوضچه های زلال ساز
فاز یک تصفیه خانه دارای دو حوضچه زلال ساز از نوع پولساتور به ابعاد 5*28*28 متر می باشد که در هر یک از حوضچه ها یک اتاق خلأ با مساحت 60/12 متر مربع و دو پمپ خلأ به قدرت 15 کیلووات در نظر گرفته شده است. همچنین چهار قیف لجن در هر حوضچه برای تخلیه لجن ته نشین شده موجود است.
1-3-4- صافی های شنی
فرآیند فیلتراسیون آب در فاز یک این تصفیه خانه توسط چهارده صافی شنی از نوع تند ثقلی با مساحت 47 متر مربع انجام می گیرد. ضخامت کل لایه های ماسه حدود 100 سانتی متر می باشد. مکانیزم کنترل سطح آب صافی ها از نوع شیر اتوماتیک و سنسور آلتراسونیک بوده و مجموعاً سه دمنده هوای 55 کیلوواتی و سه پمپ آب سانتریفوژ 5/37 کیلوواتی برای شستشوی صافی ها در نظر گرفته شده است.
1-3-5- مخازن ذخیره آب صاف
آب صاف این تصفیه خانه به دو مخزن ذخیره آب که هر کدام 4 هزار متر مکعب ظرفیت دارند و در ضلع شرقی تصفیه خانه واقع شده اند هدایت می گردد. یک مخزن به حجم 30 هزار متر مکعب جهت طرح آبرسانی استان در داخل محوطه تصفیه خانه در حال احداث می باشد که تاکنون 12 درصد از آن خاکبرداری شده و پیش بینی می شود تا 18 ماه دیگر به اتمام برسد. هزینه ساخت این مخزن در حدود 20 میلیارد ریال پیش بینی شده است.
1-3-6- فرآیند تصفیه آب
در تصفیه خانه شماره 2 پاییز 1395 فرآیند تصفیه آب از نوع شیمیایی، فیزیکی و میکروبی می باشد که طی آن کدورت و بار میکروبی آب خام تا میزان مطلوب استاندارد کاهش یافته و همچنین اصلاح و کاهش برخی املاح و ترکیبات شیمیایی نیز انجام می گیرد. فرآیند تصفیه آب در این تصفیه خانه شامل مراحل زیر است:
• کلر زنی مقدماتی
• تهیه و تزریق مواد شیمیایی
• اختلاط سریع
• زلال سازی
• صاف سازی
• کلر زنی نهایی
• ذخیره سازی
1-3-6-1- مرحله کلرزنی مقدماتی
هدف از کلر زنی آب خام، سالم سازی آب ورودی به تأسیسات به منظور اکسیداسیون و حذف نسبی آلاینده های آلی مولد بو و طعم نامطلوب، حذف نسبی آلاینده های معدنی مولد رنگ مانند آهن، منگنز، فلزات سنگین و ته نشینی آن ها در مرحله زلال سازی و جلوگیری از رشد بعدی میکرو ارگانیسم ها و گیاهان آبی در تأسیسات تصفیه خانه است.
1-3-6-2- فرآیند تهیه و تزریق مواد شیمیایی
کلرورفریک به عنوان ماده منعقد کننده در مخازنی با ظرفیت 260 متر مکعب در این تصفیه خانه ذخیره گردیده و پس از آماده سازی در مخازن انحلال توسط سیستم تزریق و خطوط انتقال به کانال آب خام تزریق می گردد. آهک نیز جهت تنظیم pH و بهبود فرآیند انعقاد، به صورت شیر آهک آماده و به کانال آب خام تزریق می گردد. به منظور به دست آوردن لخته های بزرگتر و سنگین تر و به خصوص در زمستان (زمانی که دمای محیط کمتر از 12 درجه سانتیگراد می گردد) از پلی الکترولیت به عنوان کمک منعقد کننده استفاده می شود. مقدار تزریق مواد شیمیایی توسط آزمایشگاه به وسیله آزمایشی به نام جارتست تعیین و به واحد بهره برداری اعلام می گردد.
1-3-6-3- مرحله اختلاط سریع
به منظور سرعت بخشیدن به عمل انعقاد لخته ها در این مرحله مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند تصفیه در زمانی بسیار کوتاه و با سرعت زیاد توسط همزن مکانیکی با آب مخلوط می شوند.
1-3-6-4- فرآیند زلال سازی
زلال سازهای این تصفیه خانه از نوع پولساتور می باشند. در این حوضچه ها عمل انعقاد، لخته سازی و ته نشینی مواد انجام می شود. اساس کار سیستم پولساتورها بر توزیع متناوب و جریان یکنواخت و عمودی آب خام از کف و عبور از یک توده لجن معلق استوار می باشد. هر واحد پولساتور از یک مخزن به شکل مکعب یا مکعب مستطیل تشکیل شده که در کف آن تعدادی لوله سوراخ دار و صفحات مورب جهت توزیع یکنواخت آب خام و در بالای آن تعدادی لوله یا کانال سوراخ دار جهت جمع آوری آب زلال قرار دارد. در پولساتورها آب خام به محفظه ای ارسال گردیده که هوای داخل آن توسط یک پمپ خلأ مکیده می شود. پس از آن با شکسته شدن این خلأ با توجه به فشار ایجاد شده جریان آب به سوی لوله های سیستم توزیع هدایت می شود. تکرار این فرآیند جریان متناوب یکنواختی را در پولساتور به وجود می آورد. عبور عمودی جریان آب از ابر لجن تاثیر بسیار زیادی (97 تا 98 درصد) در حذف فلوک ها دارد.
1-3-6-5- مرحله صاف سازی
حذف نهایی مواد معلق (کلوئیدی) از آب و فلوک های ریز که در مرحله زلال سازی ته نشین نشده اند در صافی ها انجام می شود. پس از گذشت چند ساعت از کارکرد صافی به دلیل گرفتگی فضای میان دانه های ماسه توسط ذرات همراه آب افت فشاری به وجود می آید که باعث کاهش راندمان صافی می شود. برای برطرف کردن این مسأله صافی ها توسط آب و هوا به صورت معکوس در دوره های متناوب زمانی شستشو شده و پساب حاصل از شستشو به استخر تثبیت لجن انتقال می یابد تا در آنجا پس از ته نشینی لجن، آب حاصل مجدداً به کانال آب خام منتقل شود.
1-3-6-6- مرحله کلرزنی نهایی
کلرزنی نهایی به منظور گندزدایی و تأمین کلر آزاد باقیمانده در آب خروجی انجام می شود. کلرزنی نهایی در حدی انجام می شود که مقدار کلر آزاد باقیمانده در خروجی تصفیه خانه، طبق دستور معاونت نظارت بر بهره برداری و تایید مدیریت امور نگه داری و بهره برداری تصفیه خانه ها باشد.
1-3-6-7- ذخیره سازی
آب صاف در دو مخزن 4000 مترمکعبی جمع آوری گردیده و از آنجا به مخازن ذخیره سطح شهر انتقال می یابد.
1-3-7- ساختمان اداری
این تصفیه خانه دارای یک ساختمان اداری با مساحت 380 متر مربع به ابعاد 10*38 متر و با سازه بتنی می باشد که در ضلع غربی تصفیه خانه واقع شده است.
1-3-8- سالن صافی ها
سالن صافی ها که در برگیرنده صافی ها، تجهیزات کنترلی شستشو و بهره برداری آن ها می باشد به ابعاد 72*28 متر و مساحت 2016 متر مربع در ضلع شرقی تصفیه خانه واقع شده است. نوع سازه این ساختمان بتنی بوده و دارای دو طبقه می باشد که در طبقه بالایی خود صافی ها و تجهیزات کنترلی آن ها و در طبقه پایین شیرآلات خروجی و شستشوی صافی ها و نیز تجهیزات تنظیم کننده سرعت آب صافی ها قرار دارند.
1-3-9- ساختمان مواد شیمیایی
این ساختمان در ضلع جنوب غربی تصفیه خانه واقع شده و برای نگهداری، تهیه و تزریق آهک و کلرورفریک به کار می رود. ابعاد این ساختمان معادل 15*21 متر و مساحت آن معادل 315 متر مربع می باشد. تجهیزات مربوط به تهیه و تزریق شیر آهک شامل دو مخزن 12 متر مکعبی، دو همزن 5/1 کیلوواتی و دو پمپ تزریق 57/0 کیلوواتی با دبی 98/0 متر مکعب بر ساعت می باشد. تجهیزات مربوط به آماده سازی و تزریق کلرورفریک در این تصفیه خانه شامل دو مخزن ذخیره 130 متر مکعبی، دو پمپ انتقال، دو مخزن تزریق 17 متر مکعبی، دو همزن و سه پمپ تزریق می باشد.
1-3-10- ساختمان کلر زنی
ساختمان کلرزنی در مجاورت سالن صافی ها در ضلع شرقی تصفیه خانه قرار گرفته و برای نگهداری و آماده سازی کلر استفاده می شود. ابعاد این ساختمان معادل 62*40 متر و مساحت آن معادل 1780 متر مربع می باشد. این تصفیه خانه دارای یک دستگاه کلریناتور تحت خلأ با ظرفیت 25 کیلوگرم بر ساعت برای کلر زنی اولیه و دو دستگاه کلریناتور تحت خلأ با ظرفیت 15 کیلوگرم بر ساعت برای کلر زنی نهایی است. ساختمان کلرزنی و مواد شیمیایی جهت استفاده هر دو فاز تصفیه خانه در نظر گرفته شده است.
1-3-11- استخر تثبیت لجن
آب حاصل از شستشوی صافی ها به استخر تثبیت لجن با ابعاد 7*25 متر منتقل و پس از ته نشینی لجن، آب حاصل مجدداً به حوضچه ورودی هدایت می شود تا مورد تصفیه قرار گیرد.
1-3-12- کارگاه فنی و انبار تجهیزات
چربی گیرکارگاه فنی تصفیه خانه به ابعاد 12*6 متر و مساحت 72 متر مربع و انبار تجهیزات به ابعاد 12*10 متر و مساحت 120 متر مربع در مجاورت یکدیگر و در ضلع شمالی تصفیه خانه قرار دارند.